Το Αλογάκι

Μια φορά κι έναν καιρό υπήρχαν σε μια μακρινή γη, στη Γη του Σκακιού, δυο Βασίλεια. Το Λευκό Βασίλειο και το Μαύρο Βασίλειο. Τα δυο Βασίλεια ήταν συνεχώς σε αντιπαλότητα, διότι οι δυο βασιλιάδες τους, ο Λευκός Βασιλιάς και ο Μαύρος Βασιλιάς, έτρεφαν αμοιβαία αντιπάθεια. Ο λόγος που δεν συμπαθούσαν ο ένας τον άλλο ήταν απλός: ήθελε ο καθένας τη Γη του Σκακιού αποκλειστικά για τον εαυτό του. Έτσι τα δυο Βασίλεια είχαν χωρίσει τη Γη του Σκακιού στα δυο: στη μια μεριά ήταν το Λευκό Βασίλειο, όπου τα πάντα ήταν ντυμένα στα άσπρα και από την άλλη το Μαύρο Βασίλειο, όπου τα πάντα ήταν βαμμένα μαύρα! Υπήρχε μόνο μια μικρή περιοχή στη Γη του Σκακιού όπου κανένα από τα δυο Βασίλεια δεν είχε κατορθώσει να επιβάλλει την κυριαρχία του. Ήταν η Σκακιέρα!

Η Σκακιέρα είχε 64 τετράγωνα, σε 8 οριζόντιες και 8 κάθετες γραμμές (8Χ8=64). Τα μισά τετράγωνα ήταν λευκά και τα άλλα μισά μαύρα. Οι οριζόντιες γραμμές έχουν αριθμούς (1-8) και οι κάθετες γραμμές έχουν γράμματα (α-θ). Το κάθε τετράγωνο έχει ένα όνομα. Το α1, το α2, το ε4, το ζ7 και τα λοιπά.

Στη Σκακιέρα λοιπόν γίνονταν μεγάλες μάχες ανάμεσα στο Λευκό Βασίλειο και το Μαύρο Βασίλειο, επειδή και οι δυο ήθελαν να την κατακτήσουν, αναγκάζοντας τον αντίπαλο Βασιλιά να παραδοθεί (δηλαδή να γίνει "ματ"). Οι Στρατοί λοιπόν παρατάσσονταν αντικριστά. Οι Βασιλιάδες έπαιρναν θέση πρώτοι στους θρόνους τους. ο Λευκός Βασιλιάς για να την μπει στο μάτι του Μαύρου, καθόταν σε μαύρο τετράγωνο. Ο Μαύρος Βασιλιάς για εκδίκηση έκανε το αντίθετο, δηλαδή στεκόταν σε λευκό τετράγωνο! Στη 2η γραμμή μπροστά από το Βασιλιά έμπαιναν για προστασία οι στρατιώτες, δηλαδή τα γενναία Πιόνια. Στα αριστερά του περήφανου Βασιλιά καθόταν η πανούργα Βασίλισσα. Στις γωνιές στέκονταν οι παντοδύναμοι Πύργοι. Το βασιλικό ζεύγος πλαισίωναν οι Ταχείς Αξιωματικοί, ενώ δίπλα από τους Αξιωματικούς κάλπαζαν οι ατίθασοι Ίπποι.

Το κάθε κομμάτι έχει το δικό του σύμβολο: Βασιλιάς: Ρ - Βασίλισσα: Β - Πύργος: Π - Αξιωματικός: Α - Ίππος: Ι. Τα πιόνια επειδή είναι ταπεινά δεν έχουν όνομα. Έτσι αν θέλουμε να κινήσουμε τον Ίππο στο τετράγωνο ζ3 γράφουμε: Ι(το σύμβολο του Ίππου)ζ3(το τετράγωνο που θέλει να πάει). Αν θέλουμε να κινήσουμε το πιόνι από το ε2 στο ε4 γράφουμε απλώς ε4!

Ας δούμε τα κομμάτια ένα ένα.

Πρώτα ο Βασιλιάς, το σημαντικότερο κομμάτι. Αλήθεια, τι θα ήταν ένα Βασίλειο χωρίς το Βασιλιά του; Ο Βασιλιάς μπορεί να κινηθεί κάθε φορά μόνο στα γειτονικά του τετράγωνα. Μάλιστα οι δυο Βασιλιάδες αντιπαθούν τόσο πολύ ο ένας τον άλλο που δεν μπορούν να σταθούν πλάι πλάι! Πρέπει υποχρεωτικά να τους χωρίζει ένα τετράγωνο! Μοιάζουν πολύ με τους μαγνήτες που ο ένας αποθεί τον άλλο!

Ο Βασιλιάς είναι ψηλομύτης και περήφανος. Κάθε φορά που κάποιο αντίπαλο κομμάτι τον απειλεί, ο αντίπαλος πρέπει να αναγγέλει αυτή την απειλή λέγοντας "σαχ". Δείτε στη Σκακιέρα πως ο Λευκός Αξιωματικός από το τετράγωνο β5 δίνει σαχ στον Μαύρο Βασιλιά.

Ο Μαύρος Βασιλιάς είναι υποχρεωμένος να αντιδράσει στην απειλή, διότι δεν σηκώνει και πολλά πολλά! Έτσι, πρέπει οπωσδήποτε να απαλλαχτεί από το σαχ. Ο ένας τρόπος είναι να κινηθεί ο ίδιος, αλλά επειδή ο Βασιλιάς είναι όπως είπαμε περήφανος, προτιμά να μένει στη θέση του. Έτσι, συνήθως χρησιμοποιεί το δεύτερο τρόπο: παρεμβάλει ανάμεσα σε αυτόν και το απειλητικό κομμάτι ένα δικό του κομμάτι, μέχρι ο ίδιος να αποσυρθεί σε ασφαλές καταφύγιο κάνοντας ροκέ (τι είναι τούτο πάλι;!). Υπάρχει και τρίτος τρόπος (που είναι και ο καλύτερος): να συλλάβει το απειλητικό κομμάτι! Όμως στην περίπτωσή μας ο Λευκός Αξιωματικός δεν μπορεί να συλληφθεί. Ας βάλουμε μπροστά τον Ίππο λοιπόν στο γ6!

Τώρα ο Μαύρος Βασιλιάς δεν απειλείται πια, καθώς παρεμβάλεται ο Μαύρος Ίππος στο γ6. Οι Βασιλιάδες είναι σχετικά δειλοί όταν στη Σκακιέρα υπάρχουν τόσα πολλά κομμάτια! Προτιμούν να μην εμπλέκονται σε μάχες, γι' αυτό και κρύβονται στις γωνιές με τη βοήθεια των Πύργων.

Αυτή είναι η κίνηση ροκέ (αχααα!!!), που συμβολίζεται με το Ο-Ο (μικρό ροκέ) και το Ο-Ο-Ο (μεγάλο ροκέ).




Έτσι ο Βασιλιάς κρύβεται στη γωνιά του και περιμένει να αδειάσει η Σκακιέρα από τα πολλά κομμάτια για να ξεμυτίσει άφοβα! Προσοχή όμως! Για να γίνει το ροκέ, τόσο ο Βασιλιάς όσο και ο Πύργος θα πρέπει να μην έχουν μετακινηθεί καθόλου από τις αρχικές τους θέσεις! Δηλαδή θα πρέπει να βρίσκονται στα αρχικά τους τετράγωνα!








Ύστερα έρχεται η Βασίλισσα, το πιο δυνατό κομμάτι στη Σκακιέρα. Η Βασίλισσα μπορεί να κινηθεί κάθετα, οριζόντια και διαγώνια για όσα τετράγωνα θέλει εφόσον δεν παρεμβάλεται κάποιο άλλο κομμάτι. Μπορεί δηλαδή να ταξιδέψει π.χ. από το δ1 στο δ8 και από το θ1 στο α8 αν δεν υπάρχει εμπόδιο στο δρόμο της! Η Βασίλισσα είναι το καλύτερο κομμάτι για επίθεση! Όπως θα δούμε και στη συνέχεια, η Βασίλισσα κάνει ό,τι κάνουν μαζί ο Πύργος και ο Αξιωματικός, όμως αυτή τα κάνει με μια κίνηση! Δεδομένου ότι η Βασίλισσα είναι το πιο ισχυρό κομμάτι είναι πολύ ευάλωτη σε επιθέσεις από τα ασθενέστερα κομμάτια γι' αυτό πρέπει να είναι πολύ προσεκτική στις κινήσεις της για να μην παγιδευτεί! Καλό είναι να μην εφορμά γρήγορα στη σκακιέρα, αλλά να περιμένει να αναπτυχθούν πρώτα οι Ίπποι και οι Αξιωματικοί για να την βοηθήσουν στις επιθέσεις της! Πάντως όταν ένας στρατός χάνει την Βασίλισσά του, τότε κακά μαντάτα περιμένουν τον Βασιλιά και μάλιστα σύντομα!

Οι Πύργοι κινούνται κάθετα και οριζόντια, ποτέ διαγώνια. Είναι το δεύτερο ισχυρότερο κομμάτι μετά τη Βασίλισσα, επειδή καλύπτει πολλά τετράγωνα διαφορετικού χρώματος και βοηθά στην άμυνα του Βασιλιά κάνοντας ροκέ. Στον Πύργο αρέσουν οι ανοιχτές θέσεις και ιδιαίτερα οι ανοιχτές κάθετες γραμμές. Σε ανοιχτή σκακιέρα χωρίς πολλά πιόνια, ο Πύργος είναι δυνατότερος από τον Αξιωματικό και τον Ίππο. Ειδικά όταν οι δυο Πύργοι μας είναι διπλωμένοι, τότε είναι δυνατότεροι και από την ίδια τη Βασίλισσα! Ο Πύργος μπορεί να κάνει εύκολα ματ στον αντίπαλο Βασιλιά.

Η Βασίλισσα και ο Πύργος είναι τα βαριά κομμάτια. Ο Αξιωματικός και ο Ίππος είναι τα ελαφριά κομμάτια, τα οποία έχουν μικρότερη δύναμη από τα βαριά.

Οι Αξιωματικοί κινούνται μόνο διαγώνια και μόνο στο χρώμα τους και μπορούν να πάνε όσο μακριά θέλουν, αν δεν υπάρχει εμπόδιο στο δρόμο τους. Αυτή η αδυναμία τους, δηλαδή που καλύπτουν μόνο ένα χρώμα, δεν τους επιτρέπει να κάνουν μάτ στον αντίπαλο Βασιλιά χωρίς τη βοήθεια κι άλλων κομματιών. Όπως εσείς έχετε κάποιον καλύτερο φίλο, έτσι και ο Αξιωματικός έχει καλύτερο φίλο τον άλλο Αξιωματικό! Ο ένας καλύπτει τα λευκά τετράγωνα, ο άλλος τα μαύρα. Έτσι και οι δυο μαζί έχουν πολύ μεγάλη δύναμη. Αντίθετα οι Ίπποι μπορούν να αμυνθούν καλύτερα, επειδή καλύπτουν ο ένας τον άλλο, αλλά δύσκολα κάνουν ματ στον αντίπαλο Βασιλιά. Ένας Ίππος (όπως ένας Αξιωματικός) δεν μπορεί να κάνει ματ μονάχος του με το Βασιλιά.


Όταν δεν υπάρχουν πολλά πιόνια στη Σκακιέρα, ο Αξιωματικός είναι συνήθως δυνατότερος από τον Ίππο, επειδή καλύπτει περισσότερα τετράγωνα και κινείται σε μεγαλύτερη απόσταση. Αντίθετα ο Ίππος είναι το μοναδικό κομμάτι που μπορεί να πηδήξει πάνω από άλλα κομμάτια, σχηματίζοντας ένα Γ. Όσο πιο κοντά στο κέντρο βρίσκεται, τόσα περισσότερα τετράγωνα μπορεί να ελέγξει. Γι' αυτό στον Ίππο αρέσουν οι κλειστές θέσεις με πολλά πιόνια στη Σκακιέρα. Ο Ίππος ξεχωρίζει λοιπόν για δυο πράγματα: επειδή μπορεί να κινηθεί σε σχήμα Γ πάνω από άλλα κομμάτια και επειδή αλλού πατάει και αλλού βρίσκεται! Αν π.χ. ο Ίππος πατάει σε λευκό τετράγωνο, το επόμενο άλμα του μπορεί να είναι μόνο πάνω σε μαύρο τετράγωνο και το αντίθετο!


Το ισχυρό όπλο του Αξιωματικού είναι το "κάρφωμα" ενώ του Ίππου το "πιρούνι".




Για τα πιόνια είχε πει κάποτε ένας σπουδαίος σκακιστής (ο Γάλλος Αντρέ Φιλιντόρ τον 18ο αιώνα) ότι "είναι η ψυχή της παρτίδας". Σπουδαία κουβέντα για το ταπεινό πιόνι, που μπορεί να κινηθεί ένα τετράγωνο κάθε φορά (εκτός αν βρίσκεται στην αρχική του θέση οπότε μπορεί να κινηθεί δυο τετράγωνα) και μάλιστα μόνο εμπρός! Το πιόνι είναι αδύναμο διότι δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του, γι' αυτό είναι καλό να δημιουργούμε αλυσίδες πιονιών. Είναι όμως τόσο σπουδαίος ο ρόλος τους, που το γενναίο πιόνι όταν φτάνει στην πρώτη γραμμή του αντίπαλου στρατοπέδου, για επιβράβευση μπορεί να γίνει Βασίλισσα! Τα πιόνια έχουν άλλη μια ιδιαιτερότητα: μπορούν να συλλάβουν μόνο διαγώνια! Μάλιστα, αν όπως βλέπουμε παρακάτω το πιόνι α2 μετακινηθεί στο α4, τότε το Μαύρο πιόνι στο β4 μπορεί να συλλάβει το Λευκό πιόνι en passant, δηλαδή "καθώς περνάει". Άρα αν 1.α4 τότε 1...βxα3! Προσοχή όμως: η κίνηση en passant είναι δυνατή μόνο εκείνη τη στιγμή! Στην επόμενη κίνηση δεν γίνεται να συλληφθεί το πιόνι που πέρασε.

Τα πιόνια πράγματι είναι η ψυχή της παρτίδας, όπως ο στρατιώτης είναι η ψυχή του στρατού!