Τετάρτη 29 Ιουλίου 2015

PostHeaderIcon Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσει το παιδί μου να παίζει σκάκι;

Αυτή η απλή ερώτηση ταλαιπωρεί γονείς, δασκάλους και παιδιά, ίσως ήδη από την εποχή που επινοήθηκε το σκάκι: "Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσει το παιδί μου να παίζει σκάκι;" 

Μια πρώτη απάντηση είναι ότι κάθε ηλικία είναι κατάλληλη για το σκάκι, αρκεί να μην είναι σε ηλικία όπου μπορεί να καταπιεί κάποιο κομμάτι (sic). Μια πιθανή απάντηση μπορεί να είναι "en passant". Η εξήγηση αναλύεται παρακάτω.

Το σκάκι είναι ένα απαιτητικό παιχνίδι, όσο αφορά τις ικανότητες που πρέπει να επιστρατεύει κάθε φορά πάνω στη σκακιέρα ένας επίδοξος σκακιστής: λογική, αυτοσυγκέντρωση, σύνθεση, αναλυτική σκέψη, αντίληψη του χώρου και των σχέσεων, αναγνώριση μοτίβων, αντοχή στην πίεση, αποφασιστικότητα και άλλες. Επομένως το ερώτημα για να απαντηθεί το αρχικό ερώτημα είναι: "Σε ποια ηλικία ένα παιδί μπορεί συνειδητά να επιστρατεύει αυτές τις ικανότητες;"

Ο Ζαν Πιαζέ, ένας σπουδαίος Ελβετός φιλόσοφος και ψυχολόγος, που μελέτησε εις βάθος την ψυχολογία των παιδιών, υποστήριζε ότι τα παιδιά περνούν από το στάδιο του εγωκεντρισμού, που είναι το στάδιο όπου κυριαρχεί η διαίσθηση, οι συμβολισμοί και η εσωτερική αναπαράσταση, σ' αυτό του κοινωνιοκεντρισμού, που είναι το στάδιο της λογικής σκέψης, της επιστημονικής και κοινωνικής αντίληψης του περιβάλλοντος κόσμου, μεταξύ 5 με 6 ετών. Αυτό σημαίνει ότι ένα παιδί ουσιαστικά μετακινείται από έναν κλειστό εγωκεντρικό κόσμο σε έναν νέο ανοιχτό κόσμο γεμάτο αλληλεπιδράσεις και προκλήσεις.

Η μετακίνηση αυτή διέπεται από δυο μέρη, της αφομοίωσης και της συμμόρφωσης. Για παράδειγμα, μια πράξη αφομοίωσης είναι όταν ένα παιδί έχει την τάση να πιπιλίζει ο,τι βρίσκεται κοντά του, αφομοιώνοντας αντικείμενα ώστε να ταιριάζουν στις δικές του νοητικές δομές. Μια πράξη συμμόρφωσης είναι όταν το παιδί μετατρέπει τις δικές του ψυχικές δομές για να ανταποκριθεί στις συνθήκες του περιβάλλοντος. Η επιτακτική ανάγκη εξισορρόπησης των δυο μερών, οδηγεί σε πνευματική ανάπτυξη.

Έτσι, ένα παιδί περνά από το στάδιο της προ-λογικής νόησης, στο στάδιο της συγκεκριμένης λογικής σκέψης, περίπου όταν είναι 5 με 6 ετών και αυτή είναι μια καλή αφετηρία για την ενασχόληση με το σκάκι: καθώς περνά (en passant) από το ένα στάδιο στο άλλο.

Το Αλογάκι

Σκακιστικά: Βασίλης Καφίρης (FIDE D.I.)
Παιδαγωγικά: Λέττα Γκύζη (Παιδαγωγός)

Θεματολογία

Από το Blogger.